Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τις λευκές Αττικές ληκύθους της κλασσικής εποχής και την τεχνοτροπία τους. Σε λευκό φόντο, με λίγες λιτές και συχνά βιαστικές πινελιές, αποδίδεται με πληρότητα η ιδέα, πρόθεση του αγγειογράφου, στα βλέμματα, την κίνηση την κορμοστασιά. Σε μια περίοδο (πελοποννησιακός πόλεμος) όπου η λευκή λήκυθος έχει πια αποκλειστικά (κύρια) ταφική χρήση, η παγωμάρα του πένθιμου λευκού αποδίδει έντονα το ψυχικό πάθος και την απόκοσμη ατμόσφαιρα της γύρω από τον τάφο συνεύρεσης. Οι συνθέσεις παρουσιάζουν πότε την εσωστρέφεια της μοναχικής περισυλλογής και πότε την επικοινωνία ή την επιθυμία επικοινωνίας νεκρών και ζωντανών μια και οι συναντήσεις είναι συνήθως αδύνατες. Το αδύνατο της συνεύρεσης πραγματώνεται στα βλέμματα, την ασυναρτησία ή σύγκλισή τους σε κάποιο κοινό σημείο, κατάσταση που υποδηλώνει μια κοινότητα, ένα δεσμό, αλλά σε τόπο άλλο και χρόνο παρελθόντα. Έργα με κρυπτογραφημένη τη θλίψη του αποχαιρετισμού ή την πικρία για τον πρόωρο χαμό του νέου, που αφού ανατράφηκε με τα ιδανικά της χρυσής εποχής, έφυγε μια μέρα για τον πόλεμο παίρνοντας τα όπλα που του έδωσαν οι δικοί του, τους οποίους δεν ξανασυνάντησε πια, παρά μονάχα με τη θύμηση.
Βρισκόμαστε στην κορυφαία ίσως στιγμή της αγγειογραφίας, με απόλυτη τελείωση στο βαθμό συναισθηματικής απόδοσης.
Η Αττική αγγειογραφία μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο παίρνει το δρόμο της φθοράς. Η παρακμή είναι εμφανής. Κάνουν προσπάθειες για έντονες πολυχρωμίες και καινούριες συνθέσεις χωρίς όμως επιτυχία. Ότι είχε να παρουσιάσει το εξέφρασε με τρόπο περίτεχνο και θαυμαστό, μέχρι τα μέσα περίπου του 4ου π.χ. αιώνα.
Κατσαράς Θανάσης
Κοινωνιολόγος, αγγειοπλάστης–αγγειογράφος.
This text was written in April 1990 and was used as a guide for the vessel exhibition which took place at the community centre of the Municipality of Elefsis. It was also published in the magazine “Πόσιμον Ύδωρ”….
HAND MADE AND PAINTED IN GREECE